Coraz krótszy dzień to jedna z najmniej lubianych cech jesieni. Szarówka trwa dość długo, zwłaszcza w pochmurne dni. Nie wpływa to dobrze na nastrój, z tym jednak można sobie jakoś poradzić. Dla kierowcy równie istotne jest jednak to, jak jego oczy reagują na zmierzch. Ale to tylko jeden z parametrów układu wzrokowego.
Badanie ostrości wzroku jest zaliczane do podstawowych badań okulistycznych. Gdy widzimy nieostro, możemy nie zauważyć np. przebiegającego przez drogę zwierzęcia, zwłaszcza w jesiennej szarówce, gdy barwa jego sierści zlewa się z otoczeniem. Ostrość wzroku nie może być mniejsza niż 0,5.
Kolejnym parametrem jest rozpoznawanie barw. Problemy z rozpoznawaniem barw mogą mieć podłoże genetyczne, ale mogą być także konsekwencją uszkodzenia dróg wzrokowych. Najtrudniejsza dla kierowców jest protanopia, która polega na nierozpoznawaniu czerwonej barwy albo na myleniu jej z barwą zieloną. Może to być problematyczne przede wszystkim na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną.
Nie trzeba tłumaczyć znaczenia następnego parametru – widzenia obuocznego. Gdy wrażenia z dwojga oczu składają się na kompletny, jeden obraz, łatwiej kontrolować, co dzieje się na drodze. Problemy z widzeniem obuocznym wiążą się zazwyczaj z zezem, zaleca się wówczas noszenie okularów.
Pole widzenia to także parametr układu wzrokowego. Kąt obuocznego pola widzenia powinien wynosić 120°, a jego zakres każdym okiem odpowiednio minimum 50° w lewo i prawo oraz mierząc od nosa 20° w górę i w dół. W obrębie 20° od punktu fiksacji nie może być żadnych ubytków.
Ostatnie dwa parametry to widzenie zmierzchowe i wrażliwość na olśnienia. Widzenie zmierzchowe to widzenie w warunkach zmniejszonej jasności oświetlenia. Wówczas trudniej jest dostrzegać kontrast, a więc trudniej kierowcy kontrolować, co dzieje się w polu widzenia. Wrażliwość na olśnienia to czas, w jakim oczy po gwałtownym oślepieniu zaczynają poprawni identyfikować obiekty.
Nie każda wada wzroku oznacza, że nie można prowadzić pojazdu. Każdą należy skonsultować z lekarzem, zwłaszcza w przypadku zawodowych kierowców. Wymagania i obostrzenia są różne w zależności od wymaganej kategorii prawa jazdy.
Problemy ze wzrokiem mogą być przejawami różnych chorób, dlatego dobrze jest każde sygnały zgłosić lekarzowi. Mogą się wiązać z chorobą zwyrodnieniową siatkówki (częstą jako powikłanie cukrzycy, lub samoistna), jaskrą, brakiem witaminy A lub zwyczajne przemęczeniem. Istotnym czynnikiem jest również zaćma, dotykająca w różnym nasileniu szczególnie osoby starsze. Dlatego starsi kierowcy, zwłaszcza po 65. roku życia, powinni regularnie badać wzrok.
Problemów ze wzrokiem nie można bagatelizować. Tymczasem ok. 6 mln polskich kierowców ma problemy ze wzrokiem. Do 2013 r. wydawano w Polsce bezterminowo prawo jazdy, co skutkowało tym, że obowiązkowe badanie wzroku wielu prowadzących pojazdy wykonywało tylko raz w życiu. Trzeba mieć świadomość znaczenia wzroku w prowadzeniu samochodu, bowiem 90% informacji z otoczenia kierowcy zdobywają właśnie za pomocą tego zmysłu.
